Een hoog celgetal drukt de productie tot wel 10% per dag. Dit kan oplopen tot wel 900 kg melk per lactatie. Daarnaast neemt de kans op zichtbare uierontsteking bij die koe toe. En een koe met een verhoogd celgetal is een besmettingsbron voor andere koeien. Lager is dus beter. Maar hoe bereik je dat?
| Dezelfde koe met een ander celgetal (cellen/ml) van: | Bijbehorende productie (kg/dag) |
| 100.000 | 30 |
| 200.000 | 28,9-29,5 |
| 2.000.000 | 25,3-28,5 |
Tabel 1 Voorbeeld productieverlies bij verhoogd celgetal (Bron: Hand et al. 2012)
Let op het aantal koeien met een verhoogd celgetal
Het tankcelgetal wordt gebruikt als een grove maat voor de uierongezondheid. Het is het gemiddelde van het celgetal (in verhouding naar liters) van iedere koe in de tank. Het tankcelgetal gaat ook hand in hand met het aantal celgetalkoeien op het bedrijf. Een richtlijn hiervoor is maximaal 15% van de koppel ‘verhoogd’ en maximaal 10% ‘nieuwe infecties’.
Van een hoog naar een laag tankcelgetal
Door het aantal celgetalkoeien te verminderen zal niet alleen het tankcelgetal, maar ook de infectiedruk dalen. Dit bereik je door bewust keuzes te maken bij iedere hoog celgetalkoe. De leeftijd van de koe, het lactatiestadium, de bacterie die het verhoogde celgetal veroorzaakt, de duur van de infectie (chronisch of niet) en zelfs of het een voor- of achterkwartier betreft, bepalen voor iedere attentiekoe welke van onderstaande maatregelen het beste is.
- Afwachten
- Celgetalkwartier behandelen met antibiotica op geleide van bacteriologisch onderzoek (het chronische celgetalkwartier opsporen met een cmt-schaaltje)
- (Vervroegd) droogzetten met antibiotica (droogzetinjectoren)
- De koe driespeen laten maken (het celgetalkwartier opsporen met een cmt-schaaltje)
- Apart melken
- Afvoeren
Hoe blijft het celgetal laag?
Een verhoogd celgetal (ook wel subklinische mastitis genoemd) wordt in bijna alle gevallen veroorzaakt door een infectie met koegebonden bacteriën. Deze verspreiden zich hoofdzakelijk tijdens het melken. Naast de aandacht voor de aanwezige celgetalkoeien, zijn de belangrijkste maatregelen ter voorkoming van nieuwe infecties gericht op melktechniek en melkhygiëne. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van een effectief dipmiddel, één doek per koe, het voorkomen van speenpuntvereelting en de aanwezigheid van stoomreiniging op de robot.
Ieder bedrijf is net weer anders en de meest succesvolle strategie zal dus ook op ieder bedrijf verschillend zijn. De kunst is om precies die maatregelen te nemen die op uw bedrijf het verschil maken. Neem voor advies op maat contact op met onze Fuite voerspecialisten. Samen krijgen we het tankcelgetal structureel omlaag.
