E.coli is berucht als verwekker van ernstige uierontsteking bij melkkoeien. Het verloop is snel en heftig en koeien kunnen zelfs sterven. De bacterie slaat toe bij het dalen van de weerstand van de koe, zoals kort na afkalven of bij hitte stress. Hoe kunt u dit voorkomen?
Escherichia coli komt vanuit de directe omgeving van de koe het slotgat binnen. Onder vochtige en warme omstandigheden verdubbelt het aantal bacteriën iedere 20 minuten. Hierdoor stijgt de infectiedruk in de zomer. Daarnaast staat de weerstand van de koeien ten tijde van hitte stress onder druk door verminderde voeropname.
Verse koeien zijn gevoelig voor E.coli
De meeste gevallen van E.coli mastitis komen voor in de eerste weken na afkalven (zie figuur 1). De weerstand van de koeien staat in deze periode onder druk en de coli krijgt de kans om de slotgaten binnen te dringen vanuit de omgeving. Deze vorm van mastitis staat bekend om het snelle verloop. Naast afwijkende melk en uier stoppen deze koeien met vreten, komen niet meer overeind, hebben diepliggende ogen en kunnen zelfs snel sterven. Koeien die de uierontsteking wél overleven komen vaak niet meer op productie.
Figuur 1: Risico op klinische uierontsteking uitgezet tegen lactatiedagen voor dieren van verschillende pariteiten. Naar figuur van Olde Riekenink et al., 2007.
Extra hygiëne maatregelen
Omdat E.coli tot de omgevingsgebonden bacteriën behoort is de belangrijkste preventie betere hygiëne. Denk hierbij aan vaker instrooien en uitkrabben van ligboxen, gebruik van drogend instrooimiddel in de boxen (zoals landbouwkalk) en het gebruik van een dipmiddel op jodiumbasis. Omdat de bacteriën via het slotgat naar binnen komen is het aan te raden om koeien na het melken ongeveer 30 minuten na melken vast te laten staan zodat de slotgaten kunnen sluiten. Daarnaast moet de voeropname op peil gehouden worden door de stal te koelen, een smakelijk rantsoen aan het voerhek en voldoende drinkwater aan te bieden. De verse koeien zijn het gevoeligst voor het oplopen van een uierontsteking en verdienen extra aandacht.
In de weerstandsplusmineralen van Fuite zit extra vitamine E en Selenium ter verbetering van de activiteit van witte bloedcellen tegen mastitis verwekkers (Hogan et al., 1993).
