Tijdens de warmere maanden doet zich geregeld een stijging van het tankcelgetal of een toename van het aantal koeien met uierontsteking voor (afbeelding 1). Toch is dit niet standaard op ieder bedrijf zo. Wat kunnen we leren van bedrijven waar de uiergezondheid ook zomers onder controle blijft?
Koegebonden of omgevingsgebonden bacteriën
De infectiedruk houdt het aantal ziekteverwekkers in waar de koe (de uier) mee in aanraking komt. Omgevingsbacteriën zoals S.uberis of E.coli bevinden zich in mest, water, strooisel, grond. De melk van ‘celgetalkoeien’ vormt een andere belangrijke besmettingsbron. Rondom het melken treden de infecties op met de meer koegebonden bacteriën zoals S. aureus.
De infectiedruk kan in de zomer snel toenemen
Bacteriën houden erg van vocht en warmte. In stallen waar onvoldoende wordt geventileerd, wordt het vrij snel benauwd en vochtig. Te natte diepstrooiselboxen zullen gaan broeien, waardoor het aantal bacteriën zich in een hoog tempo zal vermeerderen. Niet alleen de ligboxen, maar ook de potstal of afkalfstal kan zo in korte tijd een vervelende bron van bacteriën worden. Een typische celgetalstijging of mastitis-uitbraak kan het gevolg zijn.
Met name op bedrijven die weiden of vers gras voeren, kan ook opspattende mest een reden zijn voor een toename van de infectiedruk tijdens het seizoen. Onderzoek heeft meermaals aangetoond dat hoe vuiler de koeien, des te meer uierontsteking er voorkomt.
De weerstand kan zomers onder druk komen te staan
Hittestress verlaagt de weerstand van de koe op verschillende manieren. Ten eerste zijn het de hormonen die vrijkomen bij (hitte)stress die het immuunsysteem ontregelen. Koeien die niet goed kunnen koelen, zullen daarnaast minder voer opnemen. Dit gebeurt uiteraard ook wanneer het voer zelf vanwege de warmte niet fris meer is. Het immuunsysteem heeft naast de nodige vitamines, mineralen en spoorelementen ook voldoende energie en eiwit nodig om te kunnen functioneren. Er kan geen enkel middel op tegen een volle pens en een hoge voeropname. Blijven koeien met hittestress meer staan of hangen in de ligbox om zo hun warmte kwijt te raken? Koeien die te weinig liggen, functioneren minder goed. Ze krijgen eerder last van klauwaandoeningen en herkauwen minder. Zo komt de pens- en darmgezondheid onder druk te staan. Het microbioom in de darm staat ook bij koeien weer in nauw contact met het immuunsysteem.
Tips om de weerstand en de infectiedruk ook zomers onder controle te houden:
- Ventileer! Ook bij de droge koeien en in de afkalfstal.
- Houd de ligboxen schoon en droog. Dit begint bij een juiste afstelling van de boxmaten en voldoende vulling van diepstrooiselboxen.
- Verwijder natte plekken en mest meerdere keren per dag. Vergeet ook hierbij de droge koeien niet.
- Voorkom vuile ligplekken of modderige doorgangen in de wei.
- Laat de mestrobot of schuif zo vaak mogelijk hun werk doen. Schone roosters voorkomen verspreiding van mest.
- Scheer staarten en (brand) uiers, zodat er zo min mogelijk mest of materiaal aan de koe blijft hangen.
- Zorg voor schoon en voldoende beschikbaar drinkwater. Ook buiten.
- Vermijd verlies van smakelijkheid van het rantsoen. Voer vers en voeg eventueel extra middelen toe.
- Houdt de pensgezondheid op peil door de koe op tijd te helpen met bufferen.
- Denk aan vliegenbestrijding. Vliegen kunnen ook mastitisverwekkers overbrengen en bijvoorbeeld zomerwrang veroorzaken.
Fuite Melkvee plan Uiergezondheid
Komt u er met behulp van deze tips toch nog niet helemaal uit? Speciaal voor onze melkveehouders heeft Gebrs Fuite het Fuite Melkvee Plan Uiergezondheid ontwikkeld. Na het invullen van een digitaal vragenformulier en een bedrijfsbezoek door onze dierenarts, ontvangt u een uitgebreide uiergezondheid-analyse van uw eigen bedrijf. Gezamenlijk kan zo worden bepaald welke maatregelen het meest effectief zijn om de uiergezondheid op uw bedrijf te verbeteren.
Neem hier contact op voor meer informatie.
