Vitamine E en Selenium worden vaak in één adem genoemd. Twee verschillende maar essentiële voedingstoffen voor zowel mens als dier. Welke rol spelen deze zogenaamde weerstandsboosters in de koe en bij welke klachten moet u bedacht zijn op mogelijke tekorten?
Antioxidanten en oxidatieve stress
Vitamine E en Selenium zijn zogeheten antioxidanten. Een antioxidant vangt vrije radicalen weg en voorkomt daarmee schade aan weefsels. Vrije radicalen ontstaan continu in het lichaam en een gedeelte komt vrij bij de stofwisseling. Wanneer de hoeveelheid vrije radicalen t.o.v. de antioxidanten te hoog wordt ontstaat oxidatieve stress. In de stal zien we dan; verminderde weerstand, een toename van gezondheidsklachten en een verminderde groei of melkproductie.
Wanneer is het risico op een tekort het grootst?
Er zijn antioxidanten die door het lichaam zelf worden aangemaakt en er zijn antioxidanten die via het rantsoen moeten worden opgenomen, zoals vitamine E en selenium. Het risico op tekorten is in de volgende situaties het grootst:
- In stress situaties zoals tijdens hittestress, transport of een verbouwing.
- Tijdens ziekte(uitbraak) stijgt de behoefte ook vanwege een verhoogde immuunactiviteit.
- Rond afkalven, want dan is de hoeveelheid vitamine E in het bloed tijdelijk sterk is gedaald.
- Bij weidend jongvee wat niet wordt bijgevoerd (deze dieren zitten ook vaak laag in hun koper zink en jodium voorziening)
- Bij aandoeningen aan het maagdarmkanaal, waardoor de absorptie van vitamines en spoorelementen verminderd zal zijn.
- Hoog productieve koeien ontwikkelen eerder oxidatieve stress en hebben daarom ook een hogere behoefte aan antioxidanten.
Hoe kan ik een tekort herkennen?
Klachten die kunnen wijzen op een tekort zijn helaas niet heel specifiek en kunnen stuk voor stuk ook andere oorzaken hebben. Daar komt bij dat vitamine E en selenium veel verschillende functies hebben en tekorten zich dus heel divers kunnen uiten. Het verwarrende is ook dat de koesignalen voor tekort en overmaat soms veel op elkaar lijken. Simpelweg meer verstrekken in een kwetsbare periode is daarom niet verstandig. Uw volledige rantsoen – inclusief alle mineralen – door laten rekenen is een goed begin om te bepalen of er extra mineralen nodig zijn.
Voeradvies wat betreft mineralenvoorziening
Onze krachtvoeders zijn uitgebalanceerd wat betreft vitaminen, mineralen en sporenelementen. Voor elk productiestadium hebben wij passende mineralenmengsels. Zo worden de behoeften van een lacterende koe vaak al prima gedekt via het krachtvoer. De premixen en mineralenmengsels van Gebrs. Fuite zijn recent aangepast volgens de nieuwste inzichten.
Uw totaalrantsoen bepaalt of het – naast krachtvoer – nog nodig is om een los mineralenmengsel te verstrekken.
Tips voor een goed voerbeleid wat betreft mineralen, sporenelementen en vitaminen:
- Laat de sporenelementen van uw graskuilen onderzoeken
- Doseer volgens advies van uw voeradviseur. Over- en ondermaat kunnen schaden!
- Weeg regelmatig na hoeveel mineralen er in uw maatschep zitten
Onze adviseurs adviseren u graag over de mineralenvoorziening bij uw melk- en jongvee.