Ureumgehaltes boven de 18 geven aan dat er nog ruimte is om het eiwit beter te benutten. Daarmee kan er nog zo’n 50 euro per koe per jaar bespaard worden op aankoop van eiwit. Een gebalanceerd rantsoen met maïsvlokken voeren brengt u al een stap in de goede richting. Het resultaat van het eiwit in ruwvoer voor uw koeien beter benutten? Meer liters én een hoger melkeiwit. 

Onbenut voer-eiwit wordt uitgescheiden als ureum in melk en urine. Een hoog melk-ureum is daarmee een signaal dat het eiwit beter benut kan worden. Het landelijk jaarrond gemiddelde ureum is 22 (figuur 1) terwijl 15 tot 18 hoog genoeg is voor een gezonde koe die goed produceert. Veel melkveebedrijven kunnen dus nog geld besparen door de eiwit efficiëntie te verbeteren.

Figuur 1 Tank-ureum maandgemiddelden ( • ) met spreiding waar 70% van de bedrijven tussen zit.

Benutbaarheid eiwit in graskuilen verschilt enorm

Tijdens het conserveren van de graskuil wordt een deel van het eiwit afgebroken tot ammoniak (NH₃). Dit kan de koe minder goed benutten dan het eiwit zelf. In drogere kuilen blijft in het algemeen de eiwitkwaliteit beter; daarbij gaat maar 6% van het ruw eiwit verloren als ammoniak, terwijl dat in natte kuilen wel 12% is (tabel 1).

Tabel 1 Voedingswaarde 1^e snede graskuilen van 2019 met gelijke VEM; ingedeeld in vier categorieën o.b.v. drogestof gehalte. DS= droge stof, g/kg; RE tot = ruw eiwit totaal, g/kg DS; DVE= darm verteerbaar eiwit, g/kg DS; NH3= ammoniak-fractie, %.

In droge graskuilen is het gehalte aan darm verteerbaar eiwit hoger (90 vs. 68 g/kg DS), terwijl het ruw eiwit juist lager is vergeleken met een natte graskuil (181 vs. 208 g/kg DS) (tabel 1). Dit houdt in dat koeien het eiwit van droge kuilen veel beter kunnen gebruiken: het ureum in de melk zal lager zijn wanneer een dergelijke kuil gevoerd wordt. Tevens zal een droge kuil met goed benutbaar eiwit  om minder eiwit aanvulling via krachtvoer vragen dan een natte kuil, ondanks dat het ruw eiwit hoger was.

Balanceren in het rantsoen

Deze verschillen in darm-verteerbaar eiwit tussen graskuilen vragen elk om hun aanpak in het rantsoen. Daarbij staat en valt alles met een goede balans van energie en eiwit in de pens, en dus, met het totaalrantsoen. Pensbacteriën hebben behoefte aan goede bouwstenen voor eiwit (in de vorm van darm verteerbaar eiwit) en energie om te kunnen groeien. De moeilijkheid hierbij is dat er voldoende energie aanwezig moet zijn, maar dat het rantsoen niet té snel mag worden. Dat is balanceren en vraagt om expertise van veehouder en voeradviseur. Wanneer er bij een natte kuil bijvoorbeeld enkel naar het ruw-eiwit gekeken wordt dan lijkt een eiwit aanvulling niet nodig, maar dan wordt er tekort gedaan op melkeiwit productie door de koeien en zal het melk ureum in de melk te hoog zijn.

Ruwvoer koeien beter benutten: meer liters én hoger melkeiwit

De voeradviseurs van Gebrs. Fuite zijn dagelijks bezig met het verbeteren van de benutting van het eigen ruwvoer van klanten. Maïsvlokken uit de fabriek van Fuite kunnen in combinatie met een passend krachtvoer veel goede pens-energie leveren. Dat zorgt ervoor dat eiwit uit ruwvoer voor uw koeien goed benut kan worden. Zo wordt het een win-win situatie: het eigen ruwvoer wordt beter benut en koeien produceren meer liters én hoger melkeiwit doordat er meer microbieel eiwit gevormd wordt in de pens.

Zó benut u het eigen gras goed

• Maak droge graskuilen zodat de eiwitkwaliteit goed blijft
• Voer een uitgebalanceerd rantsoen met maïsvlokken van Fuite voor een goede benutting van het ruwvoer voor uw koeien

Het resultaat: goede benutting van het eiwit van eigen land waardoor u minder eiwit in de vorm van krachtvoer hoeft aan te kopen en u zo’n 50 euro per koe per jaar kan besparen.

Nu de temperatuur daalt hebben wij mensen het al snel koud. De stal dichtmaken tegen de kou is dus al snel aanlokkelijk. Doet u het daarmee ook goed voor uw koeien?

Elk dier heeft een temperatuur-range waarbinnen het comfortabel is en het weinig energie kost om op temperatuur te blijven. Voor een mens ligt de ondergrens rond de 18 graden boven nul, terwijl voor de volwassen koe de ondergrens zo’n 10-15 graden ónder het vriespunt ligt.

Voor de volwassen koe is het in Nederland dus niet snel te koud. Wél heeft de koe belang bij frisse lucht en voldoende zuurstof aanvoer (500m³ lucht/koe/uur bij een productie van 8.000 kg melk/jaar). Van puur wind heeft een koe geen last. Echter, tocht is wél funest voor koeien. Tocht komt voor wanneer het in de stal duidelijk warmer is dan buiten, maar er nog een klein beetje koude lucht via een spleet naar binnen komt. Wanneer die koude luchtstroom op de koe komt, heeft ze daar last van. Als het kleed nét niet helemaal dicht is kan zo bijvoorbeeld tocht voorkomen. Minder ventileren kan voor meer tocht zorgen.

De stal open houden is dus ook bij kouder weer gezond voor de volwassen koeien. De kalveren hebben wel sneller last van kou. Lees hier tips bij kou voor jongvee.

Het groeiseizoen van 2019 kenmerkte zich vanaf half juni tot eind augustus door hoge temperaturen en droogte. Door de aanhoudende droogte verdroogden maispercelen die niet beregend werden m.n. in het oosten en zuiden van het land. Hierdoor waren de verschillen tussen maispercelen groot. Door de droge warme zomer was de snijmais vroeg rijp. Veel snijmais is daardoor al in september gehakseld.

Tabel 1: voederwaarde snijmais 2019

Het DS-gehalte en zetmeelgehalte is gemiddeld lager dan voorgaande jaren. Dit wordt m.n. veroorzaakt door het lagere zetmeelgehalte als gevolg van een lager kolfaandeel bij de verdroogde maispercelen. De spreiding is dit jaar erg groot. De 25% snijmais met het laagste DS-gehalte zit gemiddeld maar op 296 g zetmeel/kg DS. Hierdoor is een flink deel van de snijmais dus van matige kwaliteit. Er zal dan flink zetmeel aangevuld moeten worden in de rantsoenen om normaal te kunnen melken.

Ook in droge goed afgerijpte mais is het zetmeelgehalte dit jaar gemiddeld. Er zal dus gemiddeld gemolken worden van deze snijmais.

Een “crisis van ongekende omvang”, noemde premier Rutte de stikstof- en PFAS-problemen onlangs. Deze stikstofproblematiek, met daarom heen veel nieuwe wetgeving was voor de het pluimvee-team van Gebrs. Fuite aanleiding om een informatie middag te organiseren. Als locatie werd gekozen voor het centraal gelegen Coelenhage te Wezep.

De druk bezochte middag werd geleid door Dirk Fuite, de inmiddels 5^e generatie van de Fuite familie in dit bedrijf.

De eerste spreker was Koop Fuite. Hij benadrukte het bijzondere van een familie bedrijf. Dit geldt voor de familie Fuite maar ook voor de agrarische ondernemers. Een familie waar 3 generatie aanwezig zijn binnen het bedrijf wat ontstaan is in 1906. Het ging van graanmaalderij naar wederverkoper en in 1979 naar een productiebedrijf (voerfabriek). Een bedrijf waar wij onze talenten mogen voor inzetten en uiteindelijk verantwoording voor moeten afleggen.

Koop Fuite noemt het essentieel dat de balans in het werk gehouden worden tussen: inkoop – productie – verkoop – stalresultaat

Waarin uiteindelijk het stalresultaat de regie voert. Onbalans is funest. Als voorbeeld noemt hij dat een grondstof heel goedkoop wordt aangeboden. De inkoop zegt “dit verlaagd de kostprijs” terwijl de fabriek geen constante korrelkwaliteit kan maken en het in de stal niet optimaal gaat. Anderzijds moet productie niet alleen naar capaciteit kijken, en ondertussen produceren wat de markt niet vraagt. Door te focussen op stal resultaat wordt er gewerkt met een constante samenstelling wat wel als gevolg heeft dat je niet altijd de goedkoopste kunt zijn. Belangrijk is dat je een voorspelbaar resultaat hebt en dit wordt bij Fuite na gestreefd door een uiterst nauwkeurig inkoop beleid.

Daarna ging Wim Hoeve van HOEVE ADVIES in op de huidige en verwachte wetgeving omtrent het afgeven van vergunning. Hoe staat het land ervoor met maar liefst 163 Natura 2000 gebieden (Frankrijk heeft er 2). Hij houdt een duidelijk verhaal over hoe het nu zo ver heeft kunnen komen de laatste 25 jaar. Van Vogelrichtlijn (1994), Habitatrichtlijn (2004), Pas (2015) en het afschieten door de rechter van PAS op 29 mei 2019. Hij waarschuwt de aanwezigen om niet te laat de eigen situatie goed in kaart te laten brengen. Wij moeten nu heel goed opletten daar er nu nieuwe kaders komen voor wetgeving. Deze kunnen heel negatief uitpakken en raad daarom sterk aan om je aan te sluiten bij de “Stichting Stikstof claim”. Hoe groter, hoe sterker. Want er staan heel veel bedrijven op spel. En de landbouw wordt misbruikt/ gebruikt om de problemen die veroorzaakt worden door andere sectoren op te lossen. Hij prijst het voorstel van de commissie Remkes. “Oké we willen mee werken met een oplossing, maar daarvoor dan wel graag de financiële middelen”. We moeten blijvend alert zijn want ze pikken alle latente ruimte af om maar minder dieren in Nederland te krijgen. Ook het afromen van productierechten wordt telkens weer genoemd. Deze geluiden hoor je niet richting een industrieel bedrijf.

Hermen Vreugdenhil was de laatste spreker. Hij is lid van de Provinciale Statenfractie in Noord-Brabant voor de CU/SGP. In zijn referaat ging hij uitvoerig in op zijn onderzoek na stikstof vervuiling en vervuilers. Hierin blijkt dat er veel gebrek is aan kennis. Er is paniek en daarom is onderzoek zo belangrijk. Welke gebieden worden nu bedriegt en door wie? Natuurlijk heeft de landbouw zijn aandeel maar volgens hem maar voor 1%. De kringloop in de natuur is weg door het opkomen van industrie en verkeer (auto’s en vliegtuigen). Denk eens wat bedrijven als Sluiskil, Amer centrale, Suiker Unie, Isover, Bavaria en Alpha terminals uitstoten. Als alle agrarische activiteiten zouden stoppen zou er slechts 20% reductie zijn, niet wetende hoeveel agrarische gewassen ook weer opnemen. De CU/SGP probeert in kaart te brengen wat en welke industriële bedrijven produceren aan NOx en NH3. Om daarna het een rechtvaardig beleid te maken.

Er ontstaat daarna een levende en boeiende discussie met de zaal.

De bijeenkomst werd afgesloten met goed verzorgt warm en koud buffet.

Afgelopen week mochten wij een 4-tal dierenartsen van DAP de Oosthof ontvangen bij Gebrs. Fuite. Het was goed en leerzaam om met elkaar te sparren over voeding & gezondheid. En natuurlijk hoort een rondleiding door de fabriek dan ook in het programma.

Klauwproblemen doen een koe pijn en kosten ú tijd en geld. De koe vreet minder en zal slechter produceren. Door een goede mineralenvoorziening kan klauwkwaliteit verbeterd worden. Lees hier hoe.

Klauwen bestaan uit hoorn: als het ware sterk verdikte huid. Voor hoorn aanmaak zijn eiwitten, vetten, mineralen/spoorelementen en vitaminen nodig. Bij niet-infectieuze klauw aandoeningen spelen kwaliteit van die hoorn, maar ook huisvesting, management en bekapbeleid een rol. Bij infectieuze klauw aandoeningen spelen infectiedruk (hygiëne) en het voorkomen van huidirritaties een grote rol.

Met een goede mineralenvoorziening zijn klauwen weerbaarder tegen klauwproblemen. Zink, mangaan en biotine zijn belangrijke elementen voor goede hoorn kwaliteit. Daarnaast is zink belangrijk om de huid in goede conditie te houden.

De speciale ‘Klauwen mineralen’ van Fuite bevatten alle elementen die belangrijk zijn voor aanmaak van goed hoorn. Doordat de sporenelementen voor een deel organisch gebonden zijn is de beschikbaarheid voor de koe uitstekend. Het resultaat: de klauwen zullen minder gevoelig zijn voor zaken die klauwproblemen veroorzaken.

Onze adviseurs bekijken graag samen met u hoe u de klauwen van u koeien weerbaarder kunt maken. Neem hier contact op.

Een hoogdrachtige koe vreet minder dan een koe midden lactatie. Richting afkalven daalt de voeropname, maar hierin zien we grote verschillen tussen bedrijven. Een lage voeropname vóór of rondom afkalven is direct gerelateerd aan melkziekte, slepende melkziekte en baarmoederontsteking. Wat kunt u zelf doen om de voeropname op peil te houden?

Bij een praktijkproef op 15 bedrijven uitgevoerd in 2018 door Jaap Hoepel bleek dat de droge stof opname in de gehele droogstand varieerde van 16,5 tot 8,7 kg DS per koe per dag. Huisvesting, voermanagement en individuele verzorging maken een groot verschil in voeropname van droge koeien. Uit onderzoek blijkt dat koeien met transitieziekten zoals slepende melkziekte al vóór afkalven een lagere droge stof opname hebben dan gezonde dieren (zie figuur 1). Hoe kunt u de voeropname van uw droge koeien op peil houden?

Figuur 1. Droge stof opname in de transitieperiode van gezonde koeien ten opzichte van koeien met subklinische ketose. Naar figuur van Goldhawk et al., 2009.

Kan iedere koe wel vreten?

Iedere koe moet daadwerkelijk toegang hebben tot het rantsoen. Hiertoe moet iedere koe minstens één vreetplaats hebben, liefst zijn er enkele vreetplaatsen over. Een droge koe is zwaarder en breder dan een koe in lactatie en heeft daarom meer ruimte nodig aan het voerhek, minimaal 75 cm per koe. Voldoende ruimte achter het voerhek en voeren op ‘grashoogte’ (10-15 cm boven de klauw) dragen ook bij aan een betere voeropname.

Voldoende en smakelijk rantsoen

Broei en speeksel van andere koeien maken een rantsoen minder smakelijk. Door dagelijks vers te voeren houdt u het voer smakelijk. Daarnaast moet er altijd voldoende voer beschikbaar zijn zodat ook rang lagere dieren voldoende kunnen vreten. Schoon en fris water moet bereikbaar zijn voor alle droogstaande dieren. Wateropname is direct gecorreleerd aan voeropname.

Stress voorkomen

Dieren die stress ervaren vreten minder. Bij stress in de droogstand kunt u denken aan een te krappe huisvesting met doodlopende paden, te weinig lig/vreetplaatsen, te weinig voer, veel wisselingen in groepssamenstelling. Een vaars moet ongeveer één maand acclimatiseren in een nieuwe groep. Droge koeien kunnen ook last hebben van hitte stress dus voldoende ventileren is gewenst.

Dagelijkse controle

Ook als aan alle randvoorwaarden in huisvesting en voermanagement is voldaan heeft iedere veehouder alsnog sporadisch dieren die te weinig vreten. Dit kunt u zien aan de buik- en/of pensvulling (te beoordelen aan de linker hongergroeve van de koe). Dagelijkse controle van de droge koeien is noodzakelijk om deze koeien op te sporen. Een droge koe met te weinig buik of pensvulling wordt bij voorkeur in het strohok geplaatst zodat deze individueel gevoerd kan worden, meer ligcomfort heeft en eventueel behandeld kan worden mocht dit nodig zijn.

Wilt u transitieziekten voorkomen door de voeropname van uw droge koeien te verhogen? Onze vertegenwoordigers kunnen met u bekijken welke optimalisaties u op uw bedrijf kan doen ter verbetering van de opname.

Het doorbreken van de ‘stikstofimpasse’ houdt de gemoederen flink bezig. De landbouw heeft collectief een pakket aan maatregelen gepresenteerd om de depositie te verlagen. Verlagen van eiwitgehalte in veevoer lijkt daarin cruciaal. Melkveebedrijf.nl vroeg veevoederbedrijven in de aanloop naar de Rundvee en Mechanisatie Vakdagen in Gorinchem welke rol zij voor zichzelf zien in het oplossingstraject.

Het verbeteren van benutting van eiwit van eigen land is volgens Jarig Jan Odinga, teamleider melkvee bij Gebrs Fuite B.V., altijd een speerpunt. Ongeacht de stikstofimpasse. “Onze adviseurs zijn alle dagen bij veehouders op het bedrijf om naar dit aspect te kijken. Dat is nog niet zo simpel en vraagt om maatwerk. Neem bijvoorbeeld de invloed van stikstofbemesting op grasgroei in het zomerseizoen of het inscharen. Dat is altijd anders. Het ureumgehalte is de belangrijkste leidraad. Is er sprake van een overmaat aan eiwitten, dan moet je daar met energierijke componenten op sturen.”

“We passen het voer aan en lossen zo het stikstofprobleem op? Was het maar zo simpel” 

Volgens Odinga is het wachten op criteria waarop het veevoer beoordeeld gaat worden. “Een concreet ureum- of eiwitgehalte bepaalt uiteindelijk ook de rantsoensamenstelling. De variabelen per bedrijf maken de opgave ingewikkeld. Per boer, per rantsoen is het anders. De basis ligt echter op het bedrijf. Als je kijkt naar eigen benutting is er nog wel winst te boeken.” Odinga stelt dat de oplossing niet ligt in bijvoorbeeld een additief in het voer waarmee stikstof wordt gereduceerd. “Was het maar zo simpel, dan was die natuurlijk al lang ontwikkeld.”

Om de eiwitten voor de melk beter te benutten zijn de maisvlokken van Gebr. Fuite wel een concreet product, dat past bij ontwikkelingen rondom betere benutting van de componenten in voer. Het veevoederbedrijf produceert de vlokken van ontsloten mais zelf en neemt het product ook mee naar de RMV in Gorinchem. “De maisvlokken verlagen het ureumgehalte, zorgen voor een hogere melkproductie en meer melkeiwit. Daar wil je naar toe.”

Bron: melkveebedrijf.nl

Tekst: Martin de Vries

Hoewel onze pluimvee specialisten vaak bij u langs komen om over technische onderwerpen in de stal te praten vinden wij het bij Gebrs. Fuite ook belangrijk om samen na te denken over andere dingen rondom het houden van pluimvee.

Zo is er voortdurend de politieke druk dat de milieubelasting afkomstig van de agrarische bedrijven verder verlaagd moet worden. We zijn allemaal ongetwijfeld op de hoogte van de stikstofproblematiek op dit moment. We willen hier graag samen met u verder over nadenken. Zo willen we aandacht schenken aan de gevolgen voor u als pluimveehouder en wat we kunnen verwachten van de politiek.

Het programma vindt plaats in Restaurant en Partycentrum Coelenhage in Wezep.

Programma:
13:30 uur Ontvangst met koffie
14:15 uur Opening door Koop Fuite, Gebrs. Fuite B.V. Veevoeders
14:45 uur Wim Hoeve, Hoeve Advies, over de gevolgen van stikstof regels op
pluimveebedrijven en hoe hier mee om te gaan
15:30 uur Pauze
16:00 uur Hermen Vreugdenhil, lid Provinciale Statenfractie ChristenUnie-SGP
Noord-Brabant, over de politiek rondom stikstof. Wat kunnen we verwachten?
17:00 uur Informeel warm en koud buffet
19:00 uur Afsluiting

Heeft u nu al vragen voor één van onze sprekers? Geef ze alvast door aan ons.
Onze sprekers zullen hier op 4 december aandacht aan geven!

I.v.m. organisatie graag uiterlijk 28 november aanmelden bij:
Dirk Fuite dirkfuite@fuite.nl 06 – 27 99 72 09

Aanmelden is verplicht.

Wij hopen van harte op uw komst om er samen een informatieve
en gezellige middag van te maken!

Op ruim 90% van de Nederlandse melkveebedrijven is Mortellaro aanwezig. Het is zeer pijnlijk waardoor de voeropname en productie dalen. Vanwege tegenvallende behandelresultaten is het belangrijk om verspreiding te beperken. Hierin speelt verspreiding via klauwbekapmaterialen een belangrijke rol.

De belangrijkste verwekker van Mortellaro of Italiaanse stinkpoot is de bacterie Treponema. Deze bacterie komt normaal voor in mest van koeien.

Recent onderzoek in de UK heeft aangetoond dat Treponema’s tot ruim 2 uur kunnen overleven op schone klauwbekapmessen. De overlevingstijd in mest op messen of materialen is nog veel langer. Een belangrijke manier van verspreiding van Mortellaro vindt dus plaats via materialen zoals klauwbekapmessen.

Tabel 1: Reductie in aantal Treponema’s op klauwbekapmes na 20 sec. dopen in verschillende desinfectantia.

Er is in hetzelfde onderzoek ook gekeken naar verschillende middelen om klauwbekapmessen met levende Treponema’s te desinfecteren. Het dopen in water geeft een daling in het aantal levende bacteriën van ruim 30 %. Desinfectiemiddelen werken vele malen beter (bijna 100 %) bij slechts 20 seconden dopen (zie tabel 1).

Een aantal tips om de verspreiding van Mortellaro bij klauwbekappen binnen uw koppel tegen te gaan:

• Reinig en desinfecteer uw klauwbekapmaterialen tussen sessies en zeker na het bekappen van een koe met Mortellaro. Dit kan door de materialen schoon te maken tussen en na bekappen in een bakje met bijvoorbeeld spiritus of alcohol te plaatsen.
• Bekap koeien met Mortellaro als laatste.